Impulsgelden - Gehonoreerde aanvragen Impulsgelden 2023

1: Ontwikkelen van psycho-educatie toolkit (onderzoeksgelden)

Beschrijving aanvraag

Traumagerelateerde problemen komen veel voor, en worden vaak niet als dusdanig herkend, zowel door jeugdigen en hun ouders als jeugdprofessionals (Hein ea, 2021). Voor de herkenning en erkenning van traumagerelateerde problemen is goed onderbouwde en overdraagbare kennis onmisbaar. Ook binnen de aanpak van traumagerelateerde problemen speelt psycho-educatie een belangrijke rol, met als doel om jeugdigen en ouders uitleg te geven over het ontstaan van de traumagerelateerde klachten, de rationale van interventies, en hoe traumabehandeling kan helpen om de klachten te verminderen.

Psycho-educatie is één van de werkzame technieken die in een traumabehandeling ingezet wordt en loopt als een rode draad door een behandeltraject. Hoewel psycho-educatie in de recent gepubliceerde Richtlijn Trauma is opgenomen als één van de kernadviezen voor jeugdprofessionals, is er tegelijkertijd een lacune aan goed beschikbaar materiaal hiervoor. Het bestaande psycho-educatie materiaal is versnipperd, niet altijd goed onderbouwd, en veelal gericht op één specifieke behandeling, zoals EMDR.

Dit impulsproject heeft als doel om een psycho-educatie toolkit te ontwikkelen, in samenwerking met alle betrokken partijen (ervaringsdeskundigen, praktijkdeskundigen, wetenschappers, multi-media designers en beleidsmakers), die breed inzetbaar is en in deze behoefte voorziet.

Aanvragers

Karakter, Mediant

Advies Expertisenetwerk

Het Expertisenetwerk is onder de indruk van de zorgvuldige presentatie waarin de vragen die van tevoren waren gestuurd goed werden beantwoord. Het Expertisenetwerk onderstreept niet alleen het inhoudelijke belang van het onderzoek, ook de manier waarop het onderzoek wordt opgezet is aansprekend: consistent in het gericht zijn op de regie zoveel mogelijk bij de cliënt laten. 

2: Uitbreiding van onderzoek naar effectiviteit FBT-behandeling (eetstoornissen)

Beschrijving aanvraag

De toenemende zorgen in Nederland over jongeren met eetstoornissen dwingen ons om systematisch in kaart te brengen wat elementen zijn die een behandeling efficiënt en succesvol maken. Juist ook bij de groep jeugdigen met eetstoornissen met comorbiditeit, zoals stemmingsproblemen of trauma. Een belangrijk streven hierbij is om professionals met meer vertrouwen ambulante gezinsbehandeling in de thuissituatie te laten bieden.

Vanuit de landelijke werkgroep K-EET zijn meerdere knelpunten gesignaleerd in de zorg van jongeren met eetstoornissen, waaronder: onvoldoende mogelijkheden voor gecombineerde behandeling bij comorbiditeit (waardoor zorg versnipperd raakt en niet op elkaar aansluit), te weinig mogelijkheid tot afschalen na klinische opname, professionals voelen zich niet altijd toegerust om de ‘ingewikkelde’ problematiek van eetstoornissen te behandelen, onvoldoende toepassing van de zorgstandaard, te weinig behandelen conform de meest recente kennis én het behandelaanbod aan gezinsgerichte therapie (FBT) loopt in omvang achter. De uitdaging binnen de GGZ, die tegelijkertijd vanuit K-EET gesignaleerd wordt als één van de knelpunten, is hoe de zorgstandaard zo goed mogelijk uit te voeren bij kinderen en jongeren met eetstoornissen en voor hen een geïntegreerd zorgplan en effectieve behandeling op maat te bieden. FBT is de eerste keuze behandeling, maar dient geoptimaliseerd te worden.

Aanvrager

Karakter

Advies Expertisenetwerk

Het Expertisenetwerk onderschrijft de gedachte dat werkingsmechanismen en effecten van ambulante FBT-behandeling meer onderzoek verdient. Het is de eerste behandeling die in de richtlijn eetstoornissen wordt genoemd en daarmee best beschikbare zorg. Het onderzoek is daarmee vernieuwend en draagt bij aan de kwaliteit van zorg. We zijn verheugd dat we met deze financiële bijdrage kunnen bijdragen aan meer valide uitspraken over werkingsmechanismen en effecten.

In de praktijk zien we dat eetstoornissen vaak voorkomen met andere problemen. Het streven de behandeling van de eetstoornis te combineren met comorbiditeit vinden we daarom heel goed. Het onderzoek sluit daarmee aan bij praktijkvragen.

FBT is een ambulant in te zetten behandelvorm. Ambulante zorg past bij onze visie om jeugdigen ‘zo thuis mogelijk’ te laten opgroeien. Hiermee sluit het onderzoek aan bij de visie van het Expertisenetwerk.

De opgedane kennis is niet alleen relevant voor wetenschappers, jeugdigen en gezinnen hebben er meteen wat aan en met de ontwikkeling van de leidraad is het onderzoek ook relevant voor professionals die in de praktijk werkzaam zijn.

3: Monitoren van het werken met de Ritax

Beschrijving aanvraag

De aanvraag betreft de RITAX, een hulpmiddel gebaseerd op het taxatie-instrument KEES. KEES is ontwikkeld door het kennisplatform Kind En (Echt)Scheiding (KEES) in Noord-Nederland om vroege signalen van mogelijke problematische scheidingen te identificeren. De doorontwikkeling naar RITAX is gedaan vanwege de wetenschappelijke basis van KEES. RITAX werd ook gebruikt in de pilot gezinsadvocaat, waarvan recent een wetenschappelijke evaluatie is gepresenteerd.

RITAX helpt bij het in kaart brengen van verschillende aspecten die een rol spelen bij complexe echtscheidingen. Het kijkt naar de situatie van de ouders, het kind en hun netwerk, en identificeert welke aspecten goed gaan en welke problematisch zijn. RITAX beoordeelt de ernst van de problemen en biedt richtlijnen voor het inzetten van passende hulp. Het instrument bestaat uit vier onderdelen:

De checklist;

• Het instrument;
• De beslisboom tot inzetten hulp;
• Indiceren of verwijzen van hulp.

De aanvraag gaat over het gebruik van RITAX als hulpmiddel om problemen rond echtscheidingen beter te begrijpen en passende hulp te bieden.

Aanvragers

6 Twentse Gemeentes met Hellendoorn als penvoerder

Advies Expertisenetwerk

De aanvraag voldoet aan de criteria. Het Expertisenetwerk vindt leren en ontwikkelen belangrijk en onderschrijft om deze reden het belang van deze aanvraag. Met het monitoren van de ingezette interventie kan gekeken worden naar de werkzame bestanddelen en de effectiviteit van de interventie en waar nodig kunnen aanpassingen worden gedaan.

4: Pleegzorg Dichtbij

Beschrijving aanvraag

De aanvraag benadrukt het tekort aan pleeggezinnen voor kinderen met steeds complexere problemen in de regio's IJsselland en Twente. Om deze kwestie aan te pakken, wordt Pleegzorg Dichtbij voorgesteld, een innovatieve aanpak voor werving en plaatsing van pleeggezinnen. In tegenstelling tot traditionele methoden, richt deze benadering zich op het vinden van geschikte gezinnen die nauw aansluiten bij de individuele behoeften van het kind en de ouders.

Pleegzorg Dichtbij streeft naar een betere match tussen pleeggezin en jeugdige, met als doel kinderen zoveel mogelijk in hun eigen omgeving te laten opgroeien. Dit kan bijvoorbeeld de vorm aannemen van deeltijd pleegzorg, waarbij kinderen gedeeltelijk thuis kunnen blijven wonen terwijl ze ondersteuning ontvangen van pleegouders. Door deze benadering wordt maatwerk mogelijk gemaakt en kunnen zwaardere zorgvormen worden voorkomen of afgebouwd.

De werving van pleeggezinnen wordt intensief aangepakt door proactieve wervers, die zich niet alleen richten op directe werving, maar ook op voorlichting en netwerken binnen de gemeenschap. Deze aanpak vereist extra inspanningen en middelen, maar vormt een aanvulling op de reguliere wervingsactiviteiten van pleegzorgorganisaties.

Aanvragers

Trias met gemeenten/Jarabee

Advies Expertisenetwerk

De aanvraag heeft een positieve beoordeling gekregen. Vanuit een bredere doelstelling draagt Pleegzorg Dichtbij bij aan een toename van het aantal (deeltijd) pleeggezinnen, waarbij reguliere wervingsmethoden niet altijd effectief zijn. Dit initiatief bevordert ook de groei van kleinschalige gezinsgerichte woon- en verblijfsvormen in de regio IJsselland. Het streven is om jeugdigen zoveel mogelijk in hun eigen omgeving te laten opgroeien, wat wordt vergemakkelijkt door gericht te zoeken binnen hun directe omgeving en netwerk.

Deze benadering versterkt de verbinding tussen pleeggezin en jeugdige, wat gunstig is voor een zo normaal mogelijke opvoedingssituatie. Bovendien draagt kindgericht werven bij aan de ambitie om het aantal uithuisplaatsingen te verminderen. Voor 2024 staat verdere ontwikkeling centraal, met focus op samenwerking, naamsbekendheid, verbetering van het wervingsproces en duidelijkheid over structurele financiering.