Een scheiding is voor kinderen vaak een ingrijpende gebeurtenis. Wanneer ouders langdurig in conflict blijven, spreken we van een complexe scheiding. Kinderen kunnen dan te maken krijgen met veel spanning, onzekerheid en loyaliteitsproblemen. In de jeugdhulp is deze groep kinderen duidelijk oververtegenwoordigd. De voortdurende onrust thuis kan invloed hebben op hun gedrag, emoties en schoolprestaties, waardoor zij vaker ondersteuning nodig hebben. De Scheidingstafel van de gemeenten Dinkelland en Tubbergen in Twente is opgericht om dat te voorkomen.

De Scheidingstafel is een laagdrempelige voorziening waar ouders die in een (dreigende) complexe scheiding zitten, samen met een team van professionals om tafel gaan om oplossingen te vinden. Het doel is om escalatie te voorkomen en het belang van het kind centraal te stellen. De eerste bevindingen zijn positief en de Scheidingstafel gaat in 2026 door. Tijd voor een interview met initiatiefnemer Henrieke Berends, Jeugdconsulent bij Noaberkracht.

Waarom een Scheidingstafel?

In Nederland maken jaarlijks ongeveer 70.000 kinderen een scheiding mee, inclusief verbroken samenwoonrelaties. Voor een aanzienlijk deel van deze kinderen lukt het ouders niet om goed samen te werken na de scheiding, wat kan leiden tot ernstige problemen in het gezin. “Landelijk gaat het dus om heel veel kinderen. Ik vroeg me af hoe dat in onze gemeenten zit. En wat blijkt? In 2023 zagen we in Dinkelland en Tubbergen 80 kinderen uit gescheiden gezinnen die jeugdhulp nodig hadden. Voor kleine gemeenten is dat echt veel. Het laat zien hoe groot dit probleem is. Daar wilde ik iets mee doen,” vertelt Henrieke.

“Ik heb gezocht naar een vorm van preventief aanbod en vanuit een voorbeeld in Noord-Brabant de Scheidingstafel bedacht. De Scheidingstafel is er dus om problemen vóór te zijn. We hebben drie duidelijke doelen:
• Vroeg signaleren en preventief helpen bij scheidingsproblemen;
• Voorkomen dat een scheiding zo uit de hand loopt dat er een kinderbeschermingsmaatregel nodig is;
• Voorkomen dat ruzies tussen ouders verder escaleren.”

Hoe werkt de Scheidingstafel?

Ouders nemen samen of afzonderlijk deel aan de tafel, die wordt geleid door een onafhankelijk voorzitter. Daarnaast zitten een kindbehartiger, een familierechtadvocaat en ambulant hulpverleners aan tafel. Een procesondersteuner zorgt voor de uitnodigingen, een gespreksverslag en een uitgewerkt plan van aanpak. “Het is een klein team. Je wilt niet te veel mensen aan tafel zetten, maar wel de juiste deskundigheid. De kindbehartiger is GZ-psycholoog en vertelt bijvoorbeeld wat een scheiding doet met een kind van vier en hoe dat invloed kan hebben op relaties als het kind ouder is. Zulke uitleg helpt ouders om beter te begrijpen wat hun keuzes doen met hun kinderen. De familierechtadvocaat zit er voor het juridische deel, bijvoorbeeld over de omgangregeling. En de ambulant hulpverleners kunnen meteen na het overleg over tot actie. Stel bijvoorbeeld dat er dingen geregeld moeten worden voordat de kinderen bij een ouder terecht kunnen, dan gaan de ambulant hulpverleners daar meteen mee aan de slag. Daarin zit de kracht van de Scheidingstafel, in die snelheid. Ouders zitten aan tafel, krijgen uitleg van deskundigen en zijn vaak meteen bereid om stappen te zetten. Dat kan alleen als de hulp direct beschikbaar is. Als je zegt: ‘U komt over drie maanden aan de beurt’, werkt het niet. Daarom is het belangrijk dat we snel handelen en direct actie mogelijk maken,” legt Henrieke uit.

Hoe verloopt een aanmelding?

Alle veertien Twentse gemeenten kunnen er gebruik van maken. Iedereen kan een aanmelding doen voor de Scheidingstafel, van ouders zelf tot de huisarts, van de jeugdbeschermer tot een maatschappelijk werker. Het team bekijkt na de aanmelding of deze in aanmerking komt voor de Scheidingstafel. Is dat het geval, dan wordt er via een formulier informatie verzameld. “Wanneer we dan samen aan tafel zitten, is de situatie rondom de scheiding helder. Dat geeft ruimte om stil te staan bij wat écht belangrijk is voor het gezin en daarvoor een plan te maken. We kijken naar praktische zaken, maar ook naar emoties, zorgen en wensen. Welke valkuilen liggen op de loer? Hoe kunnen we die samen voorkomen? Het plan dat we maken is geen standaardaanpak, maar maatwerk voor een gezin. We zorgen er daarmee voor dat het ouderschap sterker wordt en kinderen de steun krijgen die ze nodig hebben. Ouders hebben altijd zeggenschap over het plan. Aan tafel kunnen ouders aangeven wat ze willen, wat niet en welk advies bij hen past. Ouders die bij de Scheidingstafel kwamen, zeggen: we voelen ons echt gehoord.”

Meer weten of een casus aanmelden? Stuur een e-mail naar Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.
Zowel in Twente als in IJsselland lopen op lokaal en regionaal niveau de nodige projecten op het gebied van Complexe Scheidingen. Expertisenetwerk Jeugd Overijssel volgt de projecten rondom dit onderwerp en legt verbindingen tussen alle projecten vanuit gemeenten, jeugdregio’s en zorgaanbieders in Overijssel, zodat men van elkaar kan leren en kan overnemen.