Nieuwsupdate mei 2021

In deze nieuwsupdate praten we je bij over de ontwikkelingen bij het Expertisenetwerk Jeugd Overijssel. 

Hoe zit het ook alweer?

De minister van VWS heeft in 2020 opdracht gegeven voor het opzetten van acht expertisenetwerken voor complexe jeugdhulp. Voor de regio’s IJsselland en Twente (provincie Overijssel) is de gemeente Enschede de coördinerende gemeente. OZJT voert deze opdracht namens Gemeente Enschede uit.

Ieder (bovenregionaal) expertisenetwerk heeft de volgende 3 functies:

• Consultatie en Advies
• Organiseren van Hulp
• Kennis/onderzoeksfunctie

In Overijssel hebben we dit vertaalt naar drie projectopdrachten, te weten:

• Herinrichting 2 Regionale Expertteams (1 in IJsselland, 1 in Twente): Projectleider Esther van den Broeke
• Inrichting bovenregionale functies Consultatie & Advies en Organiseren van hulp van het Expertisenetwerk Overijssel: Projectleider Geerten van der Meer
• Inrichting bovenregionale Kennisfunctie van het Expertisenetwerk Jeugd Overijssel: Projectleider Frank Nijhuis

Ruth Driessen is programmamanager van het Expertisenetwerk Jeugd Overijssel. Het kernteam is sinds kort uitgebreid met Bas Rodijk (cliëntperspectief). Met de expertise van Bas kunnen we nog beter de eigen regie en inspraak van de jongere en gezinnen over het proces bieden. Verderop in de nieuwsbrief zal hij zich voorstellen. Maar eerst nemen we je mee in de Lessons Learned, zowel binnen de Regionale Expertteams (RET’s) als het project Consultatie & Advies en Organiseren van hulp en het project Kennisfunctie.

Heb je een vraag aan het Expertisenetwerk Jeugd Overijssel, stuur dan een mail naar contact@expertisenetwerkjeugdoverijssel.nl.

Lessons Learned

Ontbreken perspectief cliënt

De aanmeldingen voor het RET zijn veelal geschreven vanuit het perspectief van de aanmelder met alle diagnoses en problemen van een jongere. Het perspectief van de jongere is vaak niet benoemd, wel wat er aan hulp nodig is. In de gesprekken blijkt dat de omschreven hulp en het perspectief van de jongere niet altijd overeenkomt. Het leerpunt voor het RET is dat wij de tijd moeten nemen om helder te krijgen wat het perspectief/ doel is van de jongere en gezin. Wat waren helpende factoren in de huidige hulpverlening en wat heeft niet geholpen? Zo komen we tot een verklarende analyse voorgaand aan het RET. Nu willen we in het RET vaak te snel tot een oplossing komen.

Te weinig tijd

Helaas krijgen we geregeld aanmeldingen waarbij de huidige aanbieder de intensieve hulp niet meer kan bieden. Hierdoor hebben we te weinig tijd om tot een goede oplossing te komen. Door het RET hopen we dat we eerder benaderd worden om mee te denken. Echter, soms is er ook geen bestaande oplossing of lopen we tegen langere wachtlijsten aan. Om een nieuwe oplossing te creëren is tijd nodig en die is er soms niet waardoor niet de best passend hulp wordt gezet, zoals een gesloten opname.

Organiseren van hulp

We zien dat professionals zeker bereid zijn om mee te denken bij complexe problemen die spelen bij jongeren en hun gezinnen. Het daadwerkelijk organiseren van hulp is echter lastiger te realiseren. Omdat experts veelal vanuit hun organisatie aanschuiven bij de RET’s profiteren we van goede suggesties, maar lopen we tegen onvoldoende mandaat aan om vanuit de eigen organisatie ook (snel) hulp in te kunnen zetten, speelruimte te bieden als het gaat om ‘procedures’ en ontbreekt het nog aan goede afspraken met de organisaties zelf. Ook vraagt het om mandaat van gemeenten: de maatwerkplannen die gemaakt worden, moeten wel gefinancierd worden. Hier zal het Expertisenetwerk Jeugd Overijssel de komende tijd verder in investeren om dit gezamenlijk te verbeteren.

Regionale Expertteams & doorontwikkeling RET
Projectleider Esther van den Broeke

De Regionale Expertteams (RET’s) moeten regionaal de oplossing bieden voor de problemen in het grootste deel van de bestaande casuïstiek. De insteek is dat casuïstiek lokaal wordt opgepakt. Als de toegang/GI er niet uit komt, dan kan opgeschaald worden naar de RET’s. De RET’s zouden een oplossing moeten bieden voor de ingebrachte casuïstiek. We willen dat er zo min mogelijk sprake is van opschaling. Dit betekent dat de RET’s in beide jeugdzorgregio’s goed moeten functioneren. Dat was tot voor kort niet voldoende het geval. In beide jeugdzorgregio’s hebben we in pilotvorm een nieuw RET ingericht (met dezelfde werkwijze).

Feiten op een rij over het RET

Wat feiten van het Regionaal Expertteam IJsselland en Twente op een rijtje. Er zijn de afgelopen drie maanden 34 cases aangemeld. Acht cases zijn aangeleverd door de lokale toegang van gemeenten en 26 cases door de GI’s (zowel JBOV, WSG als Leger des Heils). Dertien aanmeldingen kwamen uit IJsselland en 21 aanmeldingen vanuit Twente. Een derde van de cases gaat over meisjes en twee derde over jongens. Ongeveer 35% is schoolgaand. Voor bijna de helft van de cases is een passende oplossing gevonden.
 
We zien drie hulpvragen veelvuldig terugkomen:

• 18-/18+ en op het grensvlak van de WLZ
• Kleinschalig wonen met intensieve begeleiding
• Intensieve thuisbehandeling over de domeinen heen

Naast de pilot RET is er ook een Werkgroep doorontwikkeling RET, waarin cliëntvertegenwoordigers, gemeenten (beleid en toegang), GI’s, aanbieders, CCE, onderwijs en OZJ vertegenwoordigd zijn. Deze werkgroep heeft als opdracht om te leren van casuïstiek en knelpunten en om signalen om te zetten in advies richting de regio IJsselland en Twente om te komen tot de definitieve inrichting van het RET in 2022.

Wil je in contact komen met Esther, stuur dan een e-mail naar ret@expertisenetwerkjeugdoverijssel.nl.

Project Consultatie & Advies en
Organiseren van hulp
Projectleider Geerten van der Meer

We werken gestaag aan het opbouwen van een netwerk van experts op verschillende thema’s. Hierbij kun je denken aan experts op het gebied van eetstoornissen, echtscheiding, genderdysforie. De experts sluiten op verzoek aan bij de RET’s, maar kunnen ook een aandeel leveren in de organisatie van hulp rondom een jongere en gezin. Soms denken ze ook mee met professionals en gezinnen als zij moeite hebben de weg te vinden naar specifieke expertise, soms adviseren ze een RET en soms wijzen we gewoon de weg.

Verbinding met experts

Daar waar al samenwerkingsverbanden rondom specifieke expertises bestaan, brengen we de diverse experts met elkaar in contact en kijken we hoe we samenwerking tot stand kunnen brengen en wat daarvoor nodig is. Vaak zijn er voldoende experts op een thema te vinden, maar hebben zij zo’n volle agenda dat zijzelf onvoldoende tijd hebben om contacten te leggen. Wij nemen hierin vanuit het expertisenetwerk een verbindende en faciliterende rol op ons, om te zorgen dat er wel momenten plaatsvinden waarop kennisgemaakt kan worden en vooral kennis uitgewisseld kan worden. Voor 2021 zullen op drie thema’s dergelijke bijeenkomsten worden georganiseerd. Op deze manier vormen we Overijsselse netwerken.

Hiaten in het zorglandschap

Vanuit de RET’s en het raadplegen van en inzet de experts wordt gaandeweg steeds meer duidelijk welke voorzieningen we in Overijssel niet hebben, maar waar wel grote behoefte aan is. Dit zijn de zogenaamde bovenregionale voorzieningen voor jongeren waarvan we weten dat een andere oplossing écht niet voorhanden is. Nu bedenken we per jongere een maatwerkoplossing, waarbij we deze jongeren vaak van de ene naar de andere plek verplaatsen, maar we willen dit vertalen naar concrete adviezen ten behoeve van de inrichting van het zorglandschap. Ook is het denkbaar dat vanuit het Expertisenetwerk op verschillende manieren een impuls gegeven kan worden aan bepaalde voorzieningen die nu ontbreken. 

Iedereen is het Expertisenetwerk Jeugd Overijssel

We realiseren ons dat we als expertisenetwerk niet alleen zelf een netwerk (willen) zijn maar het ook van groot belang is dat alle organisaties die met ons samenwerken, hiermee ook de rol van een netwerkorganisatie aannemen. Dit brengt met zich mee dat dat soms vraagt om eigen organisatiebelangen wat op de achtergrond te zetten en voor het gezamenlijke transformatiedoel beredeneerd af te wijken van ‘hoe het normaal gedaan wordt’. Dit is niet in een dag gerealiseerd. Het vereist moed en overtuiging van de kracht van samenwerken. Binnen het expertisenetwerk is het in ieder geval onderwerp van gesprek en willen dit gesprek de komende tijd ook blijven voeren met alle betrokken netwerkpartners.
 
Wil je in contact komen met Geerten, stuur dan een e-mail naar experts@expertisenetwerkjeugdoverijssel.nl.

Project Kennis
Projectleider Frank Nijhuis

We zijn een inventarisatie aan het doen van al het onderzoek dat uitgevoerd wordt binnen de bestaande kennisnetwerken/instituten in Overijssel. Nog niet alle partijen zijn gesproken, maar met de voorzitters, projectleiders en lectoren van diverse kennisnetwerken en kennisinstituten in Overijssel zijn inmiddels plezierige en informatieve gesprekken gevoerd. Vrijwel iedereen staat welwillend tegenover het uitgangspunt om meer inzicht en overzicht te krijgen op het jeugdzorgonderzoek naar jeugdigen met meervoudige, complexe problematiek dat wordt uitgevoerd in de provincie.
 
Niet alleen wil men weten welke kennisnetwerken er zijn binnen de provinciegrenzen en wat ze doen qua onderzoek, ook wordt aangegeven dat meer onderlinge afstemming, verbinding, kennisdeling en samenwerking wenselijk is. Men is vaak niet voldoende op de hoogte van hetgeen binnen de regio gebeurt, laat staan over regiogrenzen heen. ‘Versplintering’ van onderzoek en ‘dubbelingen’ in onderzoeken en onderzoeksthema’s moeten worden voorkomen. Het zou wenselijk zijn dat er een gezamenlijke meerjarige regiovisie c.q. provinciale visie op het thema ‘onderzoek’ komt.
 
Wil je in contact komen met Frank, stuur dan een e-mail naar kennis@expertisenetwerkjeugdoverijssel.nl.

Even voorstellen...

 

Het projectteam is uitgebreid met Bas Rodijk. Met de expertise van Bas kunnen we nog beter de tijd, de eigen regie en inspraak van de jongere en gezin over het proces bieden. 

"Mijn naam is Bas Rodijk. Ik ben 30 jaar oud en vader van een prachtige dochter en partner van een lieve vrouw. Ik wil met mijn levens- en werkervaring in de jeugdhulp een steentje bijdragen in het aandragen van oplossingen/ideeën en kansen die bijdragen aan het ontwikkelen van een sterk expertisenetwerk waarin we niet tegenover elkaar, maar met en naast elkaar staan, waarin we samen verantwoordelijkheid nemen voor onze opdracht die ten alle tijden gericht moet zijn op de hulpvrager, de jongere! 

Het Expertisenetwerk Jeugd Overijssel is voor mij een succes als we alle jongeren en diens ouders die om wat voor reden dan ook een hulpvraag hebben zien staan, horen en helpen bij dat waarvoor ze hulp nodig hebben. Daarbij vind ik het belangrijk dat de jongere en de ouder de tijd, de eigen regie en inspraak heeft over het proces met daar waar nodig ondersteuning van goed opgeleide professionals die “out of the box” denken en maatwerk leveren."

Volgende keer in de nieuwsupdate

Nu de eerste resultaten bekend worden gaan we aankomende tijd aan de slag hoe we nog beter kunnen samenwerken aan ons netwerk en de cases die het RET binnenkrijgt. Daarover lees je volgende keer meer. Deze nieuwsbrief is van belang voor alle professionals binnen de jeugdzorg in Overijssel. Stuur hem dus vooral door of schrijf je in! Inschrijven kan op www.expertisenetwerkjeugdoverijssel.nl.